Κάποτε είχα μια απέχθεια στην λέξη «κρίση» και ένιωθα άβολα, να μην πω πως μ’ έπιανε ένας μικροπανικός στο άκουσμα της. Τώρα έχω φτάσει να την εκτιμώ αφάνταστα.
Τι είναι η κρίση?
Η απότομη αύξηση ενός προβλήματος, η ενέργεια και το αποτέλεσμα του κρίνω, η νοητική ενέργεια που οδηγεί σε μια απόφαση ή επιλογή. Αυτό μας λέει το λεξικό.
Όταν είμαστε σε «κρίση» λοιπόν αναγκαζόμαστε, λόγο της απότομης αύξησης, να δούμε ένα πρόβλημα. Εάν δεν γινόταν αυτή η απότομη αύξηση δεν θα το αντιλαμβανόμασταν το πρόβλημα, παρόλο που υπήρχε. Οπότε είναι προς όφελος μας, γιατί όταν αντιληφτείς ένα πρόβλημα μπορείς να προχωρήσεις στον κύριο ορισμό της λέξης «κρίση», ο οποίος είναι, «η ενέργεια και το αποτέλεσμα του κρίνω, η νοητική ενέργεια που οδηγεί σε μια απόφαση ή επιλογή.» Συνεπώς έχουμε επιλογές και μπορούμε να πάρουμε αποφάσεις ως συνέπεια της κρίσης μας.
Έτσι το γεγονός ότι είμαστε σε πολλαπλές, ταυτόχρονες και συμπτωματικές κρίσεις, αν και επώδυνο, κατά βάση είναι καλό. Καλούμαστε να δούμε πολλά προϋπάρχοντα προβλήματα συγχρόνως, να τα προσέξουμε και να τα «κρίνουμε». Κι’ αν το κάνουμε αυτό θα δούμε πως παρόλο που τα προβλήματα φαίνονται διαφορετικά και ασύνδετα, στην βάση τους έχουν κοινό σημείο.
Τα ΜΜΕ προβάλλον πολλές κρίσεις. Εκτός από την μια, την «ανείπωτη κρίση», που είναι μεγαλύτερη και σοβαρότερη απ’ ότι η κλιματική αλλαγή, η οικονομική κρίση, ή όποιες άλλες κρίσεις. Ποια είναι αυτή?
Η κρίση στην «σκέψη». Υπάρχει διάχυτη η πεποίθηση ότι ο κόσμος μας ήταν μια χαρά, ότι όλα κυλούσαν λίγο πολύ καλά έως ότου κάτι συνέβη.
Για εμάς στην Ευρώπη και στην Ελλάδα ήταν κυρίως η οικονομική κρίση, για τους Αμερικάνους ήταν οι δίδυμοι πύργοι και τα συνεπακόλουθα. Ο κάθε λαός έχει την δίκη του κρίση, το δικό του “τέλος εποχής” και το περιβάλλον μας έχει την δική του.
Και οι άνθρωποι δεν μπορούν ν’ αποδεχτούμε το γεγονός, ότι ο κόσμος του παρελθόντος, αυτός που ξέραμε, δεν υπάρχει πια. Ο κόσμος άλλαξε κι’ αλλάζει τόσο γρήγορα και ραγδαία που ελάχιστοι το αντιλαμβάνονται.
Τα ΜΜΕ δεν βοηθούν, εστιάζουν σ’ αυτά που δεν δουλεύουν, που είναι σάπια και δεν προβάλουν ή αναγνωρίζουν τόσα άλλα εκπληκτικά που συμβαίνουν γύρω μας. Τα μέσα πότε δεν βγήκαν να μας πούνε σε κάποιο έκτακτο,
“Ξέρετε ο κόσμος όπως τον ξέρατε ο παλιός γνώριμος κόσμος ΔΕΝ υπάρχει πια!”
Εάν θα μπορούσαμε αυτό να το επικοινωνήσουμε, ώστε να γίνει αντιληπτό και συνειδητό, τότε οι άνθρωποι θα μπορούσαν να πενθήσουν το παρελθόν να το κλείσουν και να προχωρήσουν με την ζωή τους. Αλλά χωρίς αυτή την συνειδητοποίηση, το βλέπω συνεχεία γύρω μου, υπάρχει κάτι στους ανθρώπους, σαν να κρατάνε την αναπνοή τους.
Οι περισσότεροι πιστεύουν πως πρέπει απλά να κάνουμε υπομονή, να περάσουμε από αυτή την στενωπό και μετά όλα θα γίνουν όπως πριν. Όλα θα γίνουν πάλι ”κανονικά”, και το περιμένουν. Έχουν τραβήξει χειρόφρενο στην ζωή του τους. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν κάνουν παιδιά, δεν κάνουν οικογένεια, γιατί περιμένουν να “περάσει η κρίση” και όλα να επιστρέψουν στην κανονικότητα τους. Άνθρωποι οι οποίοι έχουν βάλει φρένο στα επαγγελματικά τους σχέδια, στην ζωή τους ολόκληρη, περιμένοντας να “περάσουμε τον σκόπελο” να βγούμε στην άλλη πλευρά, να γυρίσουμε σ’ έναν κόσμο που δεν υπάρχει πια. Κι’ αυτοί είναι οι άνθρωποι που υποφέρουν περισσότερο. Υποφέρουν γιατί γαντζώνονται από την ιδέα ενός περασμένου κόσμου.
Πιστεύω πως ο λόγος που τόσοι άνθρωποι δυσκολεύονται πάρα πολύ είναι επειδή ο κόσμος αλλάζει, ο τρόπος που ζούμε την ζωή μας αλλάζει, ο τρόπος που αποκτούμε χρήματα αλλάζει και κανείς δεν μιλάει γι αυτά. Ο τρόπος που βρίσκουμε δουλειά, πως χτίσουμε καριέρα, τι είναι ασφάλεια, όλα αλλάζουν. Δεν ζούμε πια σε απομονωμένα κράτη, απομονωμένες οικονομίες. Δεν έχουμε απομονωμένους πόρους. Είμαστε τόσο διασυνδεδεμένοι που είναι σχεδόν αδύνατον, για ένα μεμονωμένο έθνος να κάνει επιλογές και να πάρει αποφάσεις, βασιζόμενο στο δικό του έθνος και μόνο.
Αλλά πολλοί άνθρωποι δεν έχουμε αποδεχτεί αυτό το γεγονός. Η παγκοσμιοποίηση βρήκε τους ανθρώπους και τους λαούς ανέτοιμους να αφομοιώσουν τα νέα δεδομένα και να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις. Η αλλαγή θέλει χρόνο και μέχρι να τροποποιήσουμε την σκέψη μας, μέχρι να αλλάξουμε τον τρόπο που δημιουργούμε λύσεις και μέχρι να μπορέσουμε ν’ αγκαλιάζουμε νέες ιδέες, θα είμαστε στην μεγάλη κρίση που ζούμε.
Αυτή είναι η “μακροσκοπική” μάτια, αλλά το ίδιο ισχύει και για τον καθένα μας στον προσωπικό του “μικρόκοσμο”. Όλοι μας προσπαθούμε να ξεπεράσουμε τις δίκες μας προσωπικές κρίσεις. Κι’ εκεί φαίνεται πως δεν μπορούμε πια να ξεχωρίσουμε το “μακρό” (μεγάλο/μακριά) από το “μικρό”. Δεν μπορούμε πλέον να διαχωρίσουμε τις επιλογές που κάνω εγώ για έμενα, εσύ για εσένα, από τον κόσμο γύρω μας.
Η κρίση της σκέψης ξεκινά από την επιστήμη. Ο κόσμος που ζούμε βασίζεται κατά κύριο λόγο σε επιστημονικές παραδοχές των τελευταίων 150 ετών.
Σαφώς η επιστήμη είναι χρήσιμη αλλά η επιστήμη δεν έχει όλες της απαντήσεις. Και αυτό, πιστεύω, είναι το κλειδί. Γιατί καινούργιες ανακαλύψεις μας λένε, ότι η επιστημονική σκέψη του παρελθόντος είναι πολλές φόρες ανακριβής και σε κάποια σημεία παντελώς λανθασμένη.
Τι μας λένε λοιπόν αυτές οι νέες ανακαλύψεις?
Ένα πολύ σημαντικό που μας λένε είναι ότι όλοι μας, ο καθένας μεμονωμένα, λύνει τα προβλήματα της προσωπικής του ζωής κοιτώντας την σχέση του με τον κόσμο, μέσα από τον φακό των πεποιθήσεων του.
Και στον σύγχρονο μας κόσμο, αυτός ο φακός προσδιορίζεται, είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα, κυρίως από αυτά που μας δίδαξε η επιστήμη.
Ερωτήματα όπως : Από που προήλθε η ζωή? Από που προερχόμαστε εμείς? Ποια η σχέση μας με το σώμα μας? Έχουμε έλεγχο στο σώμα μας? Έχουμε την δυνατότητα να επικοινωνήσουμε με το σώμα μας και να το θεραπεύσουμε? Ποιά η σχέση μας με τον κόσμο γύρω μας? Ποιά η σχέση με τους άλλους ανθρώπους? Ποιά η σχέση με το παρελθόν? Πώς λύνουμε τα προβλήματα μας που είναι πανάρχαια και τα έθεσαν όλοι οι πολιτισμοί, όλα τα έθνη και το κάθε άτομο ξεχωριστά?
Οι απαντήσεις μας σ’ αυτά τα ερωτήματα βασίστηκαν σε επιστημονικές αρχές που τώρα ξέρουμε πως σε μεγάλο βαθμό είναι λανθασμένες. Αρχές της επιστήμης που μας έκαναν να πιστέψουμε πως η ζωή είναι τυχαίο γεγονός, πως η ανθρωπινή ζωή είναι τυχαία, ότι είμαστε ξέχωροι από το σώμα μας, ότι είμαστε ξέχωροι από τον κόσμο γύρω μας. Ότι ο πολιτισμός μας είναι μοναδικός, ότι είμαστε εδώ στο απόγειο μιας πολυπλοκότητας που δεν έχει ξαναϋπάρξει. Ότι η σύγκρουση και ο ανταγωνισμός είναι ο μόνος τρόπος να λύσουμε τα προβλήματα μας.
Αυτές οι αντιλήψεις είναι βαθιά ριζωμένες μέσα μας. Και οι περισσότεροι από εμάς μεγαλώσαμε σε οικογένεια ή γειτονιά που ακούσαμε την έκφραση «Ο σώζων εαυτόν σωθείτω.» Αυτά είναι τα πιστεύω μας, αυτός είναι ο φακός δια μέσω δίνουμε απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα που προανέφερα, αλλά και στα προσωπικά μας. Όπως: Τι θα κάνω με την δουλειά μου? Τι θα κάνω με τον γάμο μου που διαλύεται? Ή τα παιδιά μου που δεν με γνωρίζουν πια? Ή τι θα κάνω με τα οικονομικά μου? Και πολλά άλλα.
Πρέπει να καταλάβουμε πως προσπαθούμε να λύσουμε τις μεγάλες κρίσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος και αντιμετωπίζουμε κι’ εμείς ατομικά δια μέσω ενός φακού που πλέον ξέρουμε πως είναι απαρχαιωμένος.
Είναι απαρχαιωμένος, γιατί οι νέες ανακαλύψεις της επιστήμης μας διαβεβαιώνουν πως η ζωή ΔΕΝ είναι τυχαίο γεγονός, ότι η ανθρώπινη ζωή δεν είναι τυχαία, ότι συνδεόμαστε βαθιά με τα σώματα μας, ότι είμαστε σφιχτά συνδεδεμένοι με το σύστημα της γης της ίδιας. Ότι ο πολιτισμός είναι κυκλικό φαινόμενο. Προϋπήρξαμε εδώ και έχουμε καταφέρει απίστευτα πράγματα στο παρελθόν.
Εάν σκεφτούμε λίγο και το ψάξουμε θα τα αναγνωρίσουμε όλα αυτά. Και κάτι ακόμα μεγαλύτερο. Η φύση βασίζεται σ’ ένα μοντέλο συνεργασιών αμοιβαίας βοήθειας. Ο ανταγωνισμός συμβαίνει στην φύση μόνο κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, και δεν είναι ο κανόνας. Κι’ αυτή η γνώση αλλάζει τα πάντα.
Μελετώντας αρχαίους πολιτισμούς και ιθαγενείς όλου του κόσμου, βρίσκεις καταπληκτικές ομοιότητες στην σκέψη, στα πιστεύω και τις πεποιθήσεις τους. Δεν διαχώρισαν πότε αυτό που εμείς θα λέγαμε επιστήμη από την πνευματικότητα, την καθημερινή ζωή τους, τους κύκλους της φύσης και του χρόνου.
Φαντάσου πόσο διαφορετικός θα ήταν ο κόσμος μας, εάν δεν είχαμε τραβήξει διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στην επιστήμη, την πνευματικότητα και την τέχνη, λόγου χάρη, και την καθημερινότητά μας.
Όταν βλέπουμε κάτι , όταν παρατηρούμε κάτι όμορφο και αισθανόμαστε κάτι μέσα μας, αυτό το συναίσθημα στην πραγματικότητα είναι μια αλλαγή στην χημεία του οργανισμού μας. Κι’ αυτό είναι επιστήμη!
Μόνο εμείς στον σύγχρονο κόσμο, κάνουμε την διάκριση: ααα αυτό είναι απλά τέχνη, αυτό είναι απλά ένα λουλούδι, ένας πινάκας κτλ. ενώ στη πραγματικότητα η συνύπαρξη μας με ένα έργο τέχνης, ή τα λουλούδια που βλέπω στο μπαλκόνι μου να τα λούζει ο ήλιος, δημιουργούν ένα συναίσθημα μέσα μας, που αλλάζει την χημεία στο σώμα μας, 13,000 διαφορετικές βιοχημικές αντιδράσεις συμβαίνουν στον εγκέφαλο και στο σώμα μας ως απάντηση σ’ αυτό το συναίσθημα.
Κι αυτός ο διαχωρισμός μας έκανε να μην αναγνωρίσουμε πως τα προβλήματά μας είναι τα προβλήματα του κόσμου και αντίστροφα.
Κι’ όλα αυτά συμβαίνουν γιατί οι πεποιθήσεις μας, ο φακός που ερμηνεύουμε τον κόσμο, είναι ελαττωματικός. Ελαττωματικός επειδή όπως είδαμε η αρχές και παραδοχές στις οποίες βασίστηκε είναι λάθος. Δεν συμβαίνει πρώτη φορά. Είναι τόσο λάθος, όσο λάθος ήταν η επιστήμη όταν επέμενε ότι η γη είναι επίπεδη.
Όλοι όταν ξυπνάμε το πρωί αναρωτιόμαστε υποσυνείδητα και κάποιες φορές και πολύ συνειδητά, κοιτώντας γύρω μας τον κόσμο: “Τι μπορώ να πάρω από τον υπάρχον κόσμο?” Κι’ έτσι προχωράμε και προσπαθούμε να λύσουμε τα προβλήματα μας, βασιζόμενοι στις λάθος παραδοχές της επιστήμης.
Οι νέες επιστημονικές ανακαλύψεις μας δίνουν όμως τώρα βάσιμες αίτιες να αλλάξουμε αυτή την ερώτηση από ”Τι μπορώ να πάρω από τον υπάρχον κόσμο” σε “Τι μπορώ να μοιραστώ με τον κόσμο που αναδύεται?” Τι μπορώ να συνεισφέρω, στον κόσμο που αναδύεται παντού, στην χώρα μου, στην γειτονιά μου, στην οικογένειά μου, μέσα στον εαυτό μου?
Και η απάντηση σ’ αυτή την ερώτηση είναι πολύ απλή. Αν και ο τρόπος που θα απαντήσουμε σε αυτήν την ερώτηση ανοίγει την πόρτα σε μεγάλες, ισχυρότατες δυνατότητες. Είναι οι καινούριοι τρόποι να μοιραζόμαστε το μεράκι και τα ενδιαφέροντα μας με τον κόσμο. Όχι απλά αυτά που μας έμαθαν στο σχολείο, ή εκπαιδευτήκαμε να κάνουμε. Αλλά πράγματα που τα χρειάζεται ο κόσμος, που τα βρήκαμε διαισθητικά και τα μάθαμε μόνοι μας στον εαυτό μας.
Και όταν μοιραστούμε αυτά, με έναν κόσμο που μας καλεί τώρα στο προσκήνιο, η άλλη πλευρά του νομίσματος είναι πως θα μας επιβραβεύσει με την έξοδο απ’ όλες τις παρούσες κρίσεις οδηγώντας μας στην αφθονία.
Free to be ME 